çocuklarda kekemelik

[Misafir]

Erken yaşta başlayan ve nedeni hakkında kesinleşmiş bir bilgi olmayan kekemelik, aslında bir hastalık değil. “Tedavideki amaç, iyileştirmek değil, konuşmanın akıcılığında düzeltmeler yaparak iletişimin kalitesini artırmak olmalı.” diyen International Hospital Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ünitesi’nden Uzman Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit kekemeliğin hangi durumlarda ortaya çıktığı, tipleri,nasıl davranılması gerektiği ve tedavisi konusunda bilgilerini paylaşıyor.

Kekemelik bir çocukluk çağı hastalığı mıdır?

Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit: Pek çok açıdan kekemelik bir çeşit çocukluk rahatsızlığı sayılabilir. Şüphesiz çok ileri derecede kekemeliği olan pek çok yetişkin mevcuttur ama hemen hemen tüm vakalarda rahatsızlık okul öncesi çağlarda oluşur. Kekemelik değişik toplumlarda değişik sıklıklarda görülmektedir ve erkeklerde yaklaşık olarak kadınlara oranla üç kat daha fazla görülür.Kekemeliğin bir karakteri de ailede görülme sıklığının yüksek olmasıdır ve nesilden nesile ortaya çıkmasıdır ki bu genetik faktörlerin de önemli olabileceğini düşündürür.

bebek.com: Hangi durumlarda ortaya çıkar?
Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit: Kekemeliğin ciddiyeti zaman içinde farklılıklar gösterir. Bazen ortadan kalkmakta, bazen çok ciddi bir tablo yansıtmaktadır. Bazı kekemelerin yalnız başınayken veya bir hayvan veya bebekle konuşurken, şarkı, şiir söylerken, küfrederken hiç kekelemedikleri bilinmektedir. İlginç olaylardan biri kekemenin tiyatro oyununda kendi dışında bir kişiliği oynarken kekelemediğidir veya bir kaç lisan bildiğinde sadece bir lisanda kekelediğidir.

bebek.com: Kekemelerde ciddi bir tablonun oluşabileceği durumlar nelerdir?
Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit:
• Dinleyicilere bir konuşma yapılması durumu,
• Telefonla konuşma anı,
• Uzun kelime söyleme zorunluluğu,
• Kısıtlı bir zamanda konuşmaya mecbur olma,
• Sabırsız bir dinleyiciye birşeyler anlatma durumu,
• Dinleyici duymadığında tekrarlama hali,
• Onaylanmadıkları veya reddedildikleri zamanlar.

Tipik bir kekeme diğer yönleri ile herkesten farksızdır, hiç bir fizyolojik ve yapısal farklılık göstermez. Ortak bilinen birşey de genelde kekemelerde konuşmanın geç başladığı ve artikülasyon bozukluğu dediğimiz bazı seslerin yanlış telaffuzunun çocukluğunda varolduğudur.

bebek.com: Kekemeliğin tipleri nelerdir?
Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit: Dört tipi vardır. Bunların dikkat çekecek kadar anormal duraklamalar,ses veya heceleri uzatmalar,tekrarlar ve bazı patlamalı sesler dediğimiz harfleri çıkartmadaki zor ataklardır. Kekemeliğin bazı özellikleri ikincil özelliklerdir.Vücut ve yüz hareketlerinin de kekemenin durumdan kaçma çabalarına eklendiği durumlarda , bu tip davranışların bir özelliği olayı daha anormal duruma dönüştürmeleridir. Hatta bazı kekemelerde terapi seansları sadece bu ikincil davranışları ortadan kaldırmayı amaçlar ki söylenmeye çalışılan daha iyi anlaşılabilsin. Kekemelerin çoğu konuşmalarını daha akıcı hale getirme amaçlı pekçok strateji kullanabilir, ama bu stratejiler zaman içinde sorunu çözmeyip daha karmaşık bir ızdıraba dönüştürebilir ki bu da psikolojik sorunların ortaya çıkmasına zemin hazırlar.

bebek.com: Kekemelere nasıl davranılmalıdır?
Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit: Pek çok kekemenin tercih ettiği şey kendilerinin ‘nasıl’ değil , ‘ne’ söylediklerine dikkat edilmeleridir. Ne yazık ki insanların bunu yapması oldukça zordur ve kekemelerin düşüncesi ise bütün olayların merkezi onların konuşmadaki takılmaları etrafındaymış gibidir. Ayrıca karşılarındaki insanların mimik ve yüz ifadelerine oldukça duyarlıdırlar ve dolayısıyla da oldukça alıngandırlar. Bu durum ergenlik çağındaki kekemede çok daha belirgindir.

bebek.com: Çocuğa hangi durumda kekeme denmelidir?
Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit: Bir çocuğa kekeme denilebilmesi için konuşmada bir çaba ve gerginlik göstermesi , kendini kekeme olarak kabul etmesi , başkalarının da kendisini kekeme olarak değerlendirmesi gerekir. Bu kriterlerden birinin bile olmaması o çocuğa kekeme denilmesini önler ve ailenin de bu durumda çocuğunu normal olarak değerlendirmesi gerekir.

bebek.com: Kekemeliğin tedavisi nasıl planlanır?
Uzm. Odyolog ve Psikolog Sevtap Babayiğit: Kekemeliğin tedavisi oldukça uzun sürer , seanslar halinde uygulanır ve değişik yöntemler kullanılarak tedavi başarılabilir. Tedavi öncesi klinisyen ve hasta realistik amaçlarını saptamalıdır, fikir birliğine varmalıdır, kriterlerine karar vermelidir ki bu kriterler aslında tedavi aşamalarını da belirleyecektir. Durum böyle olduğunda klinisyene düşen görev büyüktür . Her tedavi metodundan haberdar olmalıdır ve hastasını tanıdıktan sonra hangi metotla tedavi uygulayacağında başarılı sonuç alacağını bilmeli ve ona göre kendini ve hastasını yönlendirebilmelidir.
Oldukça uzun süren kekemelik tedavisi, seanslar halinde ve değişik yöntemler kullanılarak başarıya ulaşabiliyor. International Hospital’da, tedavinin uzun ömürlü ve kalıcı olabilmesi için; iç içe geçen metotlar, stratejiler, modeller ve gerekirse psikoterapötik yaklaşımla destekleme şeklindeki yöntemler zinciri tercih ediliyor. Yarım saat süren seanslar, nefes egzersizleri ve grup terapisiyle de desteklenebiliyor.
Kaynak: Bebek.com